fbpx
diepe slaap

Wat is diepe slaap en hoeveel diepe slaap heb je nodig?

Behalve REM-slaap is er ook nog een andere slaapfase die cruciaal is voor een goede gezondheid. De derde fase, ook wel bekend als de diepe slaapfase, deltaslaap of trage golfslaap, is erg belangrijk voor een aantal verschillende redenen. Hoeveel diepe slaap we krijgen hangt af van de kwaliteit van onze slaap, maar ook van onze leeftijd.

Wat is de diepe slaap?

Onze slaap bestaat uit vier verschillende fases: de sluimerfase (1), lichte slaapfase (2),  de diepe slaapfase (3) en de remslaap (4).  Hoewel we ongeveer de helft van onze nacht in fase 2 doorbrengen, en een kwart in de remslaap, spenderen we ook gemiddeld 15 tot 20 percent van onze nachtrust in de diepe slaapfase.

Kenmerken van diepe slaapfase

Wanneer de diepe slaap in werking treedt, wordt deze voorgesteld in het brein als grote golven die een deltapatroon vormen. Deze trage breingolven resulteren in de ontspanning van onze spieren en een tragere ademhaling; dit is de fase van de groei en genezing. Tijdens de diepe slaap zal er bijvoorbeeld:

  • meer bloed naar de spieren stromen
  • de bloeddruk zakken
  • de lichaamsweefsels hersteld worden en nieuwe groei optreden op cellulair niveau
  • de energieniveaus van het lichaam opnieuw aangevuld worden
  • scheidt de hypofyse het menselijk groeihormoon (GH) af

Tijdens de diepe slaapfase kan je het moeilijks worden gewekt. Het is dan ook geen kinderspel om iemand wakker te maken in het holst van de nacht. Gelukkig brengen we doorgaans het grootste deel van onze diepe slaap door tijdens het begin van de nacht. Maar het moment waarop we het menselijk groei hormoon is waarschijnlijk wel het belangrijkste onderdeel van de diepe slaapfase. Dit is namelijk het hormoon dat kinderen in staat stelt om zichzelf verder te ontwikkelen en bij volwassen zorgt voor het onderhoud en herstel van het lichaam.

Hoeveel diepe slaap nodig?

Hoeveel diepe slaap je nodig hebt hangt grotendeels af van je leeftijd. Er is namelijk een verband tussen de hoeveelheid diepe slaap en de behoefte van het lichaam aan het groeihormoon (GH).

Diepe slaap bij baby’s

Pasgeborenen en zuigelingen beschikken niet over hetzelfde slaapritme als oudere kinderen. Een slapende baby kent 3 soorten slaap welke verschillend zijn van de eerst drie reguliere slaapfases. Ze hebben doorgaan de ‘actieve’ slaapfase, ‘stille’ slaapfase en ‘onbepaalde’ slaapfase.

Baby’s en jonge kinderen genieten van een gezonde dosis diepe slaap wanneer ze van de actieve en stille slaapfases (welke enkele uren kunnen duren) overgaan tot de reguliere slaapfases zoals wij ze als volwassenen kennen.

Het is logisch dat kinderen meer diepe slaap nodig hebben; de diepe slaapfase voorziet hen van rust en energie om hun neurale netwerken, bloedcellen, spiervezels en andere belangrijke fysiologische bouwblokken te ontwikkelen.

Diepe slaap bij tieners en volwassen

Bij tieners en pubers rond de leeftijd van 15 jaar blijkt de diepe slaapfase nog steeds erg belangrijk om verder te kunnen groeien. Echter ervaren de meeste tieners een aantal verstoringen in hun slaapritme die te wijten is aan veranderingen veroorzaakt door de puberteit en hormonale schommelingen.

Uiteindelijk gaat hun slaapritme gelijk lopen met de regelmaat en behoeftes van volwassen. Dit heeft een geleidelijke afname van de diepe slaap tot gevolg. Tot bijna 40% van de diepe slaap van een tiener is omgevormd tot lichte slaap (tweede slaapfase) wanneer ze de volwassenheid bereikt hebben. Men schat dat de diepe slaap met ongeveer 2% per decennium afneemt in de leeftijd van 20 en 60 jaar.

Diepe slaap bij ouderen

Ouderen hebben de neiging om minder te slapen dan de jeugd, hoewel dit niet betekent dat ze minder slaap nodig hebben. Oudere mensen slapen minder vanwege gezondheidsproblemen, pijn en moeilijkheden om in slaap te vallen. Echter zien we zelfs bij gezonde ouderen een daling in de efficiëntie en kwaliteit van hun slaap.

Geslachtsverschillen en diepe slaap

Bij volwassen heeft het geslacht een grote invloed op de hoeveelheid diepe slaap die we krijgen. Vrouwen beschikken doorgaans over meer diepe slaap dan mannen. Bepaalde zaken, zoals de menstruatiecycli, zwangerschapstermijnen en zelfs de symptomen van de menopauze, oefenen een meetbare invloed uit op de algemene architectuur van de slaap.

En die lijn kunnen we doortrekken tot in onze gouden jaren: vrouwen die 70 jaar of ouder zijn kunnen nog steeds een redelijke hoeveelheid diepe slaap (15% van de nacht) krijgen.  Ter vergelijking: bij mannen van dezelfde leeftijd maakt diepe slaap slechts 5% uit van de totale nachtrust.

We merken in het algemeen op dat het lichaam minder diepe slaap nodig heeft naarmate we ouder worden. Dit is waarschijnlijk te wijten aan wijzigingen in onze circadiaanse ritmes die het directe gevolg zijn van ouder worden.

Wat gebeurt er als je niet genoeg diepe slaap krijgt?

De diepe slaapfase vormt het ideale moment voor jouw lichaam om zichzelf op cellulair niveau te herstellen. Als je ziek bent is de diepe slaapfase essentieel om schade te herstellen en nieuwe cellen aan te maken om beschadigde sectoren te herstellen (zoals de huid en botten).

Zonder deze mogelijkheid om onze huid, botten en organen gezond te houden, kunnen we versneld verouderen; het wordt dan steeds moeilijker om de schadelijke effecten tegen te gaan, zeker wanneer ze verband houden met chronische ziektes zoals hartkwalen, osteoporose of neurologische condities.

Hoe krijg je voldoende diepe slaap?

Zorg ervoor dat je voldoende slaap krijgt door op tijd naar bed te gaan, een gezonde levensstijl aan te nemen en mogelijke slaapstoornissen op tijd aan te pakken. Kortom: maak van slaap een prioriteit. Als je dat kan doen, dan kan je jezelf al heel wat medische zorgen besparen en de symptomen van vroegtijdig ouder worden tegengaan.


Hoe vond je dit artikel? Geef je waardering:
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (68 votes, average: 4,15 out of 5)


Ook interessant: