Slapende benen, voeten of armen wordt ook wel “paresthesie” genoemd. Dit syndroom wordt veroorzaakt door druk op specifieke zenuwen. Wanneer je met je benen over elkaar zit, met je arm boven je hoofd slaapt, of een ledemaat zo positioneert dat het overmatige druk uitoefent op een zenuw, dan zal die zenuw stoppen met normaal impulsen te zenden. Als de druk groot is, of als de duur lang is, zal de zenuw uiteindelijk stoppen met het zenden van impulsen.
Langdurige druk op een zenuw kan dus paresthesie geven. Bijvoorbeeld bij ‘paralyse d’amoureux’: twee geliefden die in elkaars armen in slaap vallen en na een tijdje wakker worden met tintelende armen omdat de geliefde er een tijd op heeft gelegen.
Sommige mensen geloven dat paresthesie – het zware, doffe, tintelende, brandende of “rare” gevoel van pinnen en naalden als je voet in slaap valt – wordt veroorzaakt door onvoldoende bloedcirculatie aan je voet. Maar in werkelijkheid heeft het inslapen van je voet meer met je zenuwen te maken.
Slapende benen, voeten, handen of armen
Elk gebied waarbij een zenuw afgekneld wordt zal uiteindelijk “in slaap vallen”. Denk aan iemand die op een tuinslang staat. Het is moeilijk voor het water om bij de spuitmond te komen als de voeten van de persoon in de weg staan. Als de persoon zwaar genoeg is, of als hij te lang op de slang staat en de slang volledig wordt samengedrukt, zal het water uiteindelijk helemaal stoppen met stromen. Dit veroorzaakt dan een slaapbeen, slaaparm, slaaphand of slaapvoet.
Als de druk eenmaal is afgenomen, begint de zenuw weer normaal te functioneren (hopelijk). Na verloop van tijd kun je je hand/benen/armen/voeten weer normaal bewegen. Zenuwen, net als een versleten tuinslang, kunnen enige tijd nodig hebben om weer goed te werken en je kunt tijdens dit proces wat tintelingen voelen.
Zenuwcellen bevinden zich grotendeels in het ruggenmerg zelf. Ze hebben vertakkingen (axonen) naar je ledematen die de zenuwimpulsen uit het ruggenmerg transporteren. Samen met andere cellulaire uitsteeksels die bekend staan als dendrieten, laten deze projecties ons de wereld om ons heen voelen.
Axonale transportsysteem
De impulsen van de zenuw vereisen een gezonde energievoorziening, die het axonale transportsysteem wordt genoemd. Dit goed ontwikkelde microvasculaire distributiesysteem zorgt voor de bloedstroom die nodig is om de cellen in goede conditie te houden. Als de druk op de juiste plaats wordt gezet, worden alle kleine slagaders, aders en haarvaten die de voedingsstoffen van de zenuwen aanvoeren afgekneld. Hierdoor beginnen de zenuwcellen abnormaal te functioneren.
Studies hebben aangetoond dat er niet veel nodig is om het axonale transportsysteem te laten uitvallen. Externe druk gedurende gedurende ongeveer 2 minuten, kan al leiden tot een gevoel van verdoofdheid, verminderde beweeglijkheid, en kan resulteren in spierzwakte.
Overige oorzaken van paresthesie:
Overmatige druk op de zenuwen is niet het enige dat ervoor kan zorgen dat paresthesie optreedt. Andere mogelijke oorzaken van slapende benen (slaapbeen), voeten (slaapvoet), handen (slaaphand) of armen (slaaparm) zijn:
- Vergiftiging (ook door medicijnen, als bijwerking) kan ook een oorzaak zijn. Diabetes mellitus is een bekende oorzaak. En paresthesie is daarbij soms zelfs het eerste symptoom. Ook bij leveraandoeningen zoals levercirrose kan dit voorkomen. Hierbij speelt dezelfde oorzaak een rol, doordat resp. suiker of afvalstoffen die niet door de lever worden opgeruimd, voor een vergiftiging zorgen.
- Voedingsstoornissen, zoals gebrek aan vitamine B1, vitamine B5 (zeldzaam) of vitamine B12.
- Er kan een mechanische oorzaak zijn, waardoor een zenuw niet goed kan functioneren. Een zenuw die knel zit of die beschadigd is door een verwonding of bij een operatie.
- De tinteling die optreedt bij (dreigende) bevriezing van de huid is ook een paresthesie.
- Het is ook mogelijk dat de oorzaak niet direct bij de zenuw ligt, maar door een slechte doorbloeding, waardoor zenuwen niet goed meer kunnen functioneren: een embolie, atherosklerose.
- Infectieuze oorzaken, zoals het herpesvirus kunnen zenuwen aantasten en zo paresthesie veroorzaken. Een bekend voorbeeld is het tintelende gevoel bij de koortslip.
- Neurologische aandoeningen, zoals multiple sclerose, restverschijnsel na CVA’s, bij epilepsie of bij migraine.
- Auto-immuunziekten zoals lupus erythematodes.
- Als gevolg van langdurig snel en diep ademen, zoals dat gezien wordt bij angst, stress of paniek, maar zoals dat ook gezien wordt bij pijn, bijvoorbeeld een myocardinfarct.
Hoe vond je dit artikel? Geef je waardering:
(38 votes, average: 4,53 out of 5)
Lees ook:
- Restless Legs Syndroom (RLS) – Rusteloze benen
- Periodic Limb Movement Disorder (PLMD)
- Onrustig slapen: 11 oorzaken waarom je onrustig slaapt
VOLG SLAAPINFO OP FACEBOOK