Welke kenmerken hebben de chronotypes ochtendmens en avondmens? Zijn ochtendmensen echt succesvoller? Zijn avondmensen creatief? Hoe kom je als nachtuil toch op tijd op je werk? Lees hier alles over de verschillen tussen vroege vogels en nachtvlinders.
Veel succesvolle mensen staan extreem vroeg op. Voordat de klok ook maar 8 keer heeft geslagen, hebben ze al getraind, de dag voorbereid, ontbeten, gevisualiseerd en de eerste taak uitgevoerd. Denk aan Unilever-topman Paul Polman, Apple’s CEO Tim Cook of Barack Obama.
Begin je spontaan te gapen bij alleen al de gedachte hieraan? Maak je niet druk. Niet alle succesvolle mensen staan vroeg op. En niet alle mensen die vroeg opstaan zijn succesvol. Er zijn bovendien ook succesvolle nachtbrakers, zoals de ceo van Box Aaron Levie, James Joyce, Gustave Flaubert, en nog vele andere – vooral creatieve – beroemdheden.
Kun je succes of rijkdom dan sturen door vroeger op te staan of later naar bed te gaan? Was het maar zo eenvoudig…
Chronotypes – ochtendmens of avondmens
Vroeg opstaan is niet voor iedereen weggelegd. Maar dat geldt ook voor lang opblijven. Er zijn ochtendmensen, avondmensen en mensen die geen van beiden zijn. Dit worden chronotypes genoemd.
Avondmensen voelen zich het meest productief als de dag vordert en slaan ‘s ochtends graag de wekker een paar keer uit. Ochtendmensen barsten van de energie bij het opstaan, maar beginnen al vroeg op de avond te knikkebollen. En dan heb je nog alle mogelijkheden tussen deze uitersten.
Ochtendmensen vinden mensen die graag uitslapen lui. Avondmensen hebben vaak schuldgevoelens als ze de wekker voor de zoveelste keer uitslaan. Het is echter cultureel bepaald dat we op tijd moeten opstaan, om de dag zo vroeg mogelijk te beginnen. Eigenlijk heel onrechtvaardig tegenover avondmensen, want zij kunnen er niet veel aan doen…
Waardoor vroege vogel of nachtvlinder?
Waardoor word je een avond- of ochtendmens? Je interne biologische klok speelt hierbij een belangrijke rol. Bijna de helft hiervan wordt bepaald door geërfde genen. Een belangrijke genetische factor is de circadiane cyclus, die wor dt aangestuurd door je biologische klok. Deze volgt ongeveer een 24-uursritme.
Bij avondmensen is dit ritme net iets langer dan 24 uur, oplopend tot een cyclus van bijna 25 uur. Als deze nachtvlinders niet ons dag- en nachtritme zouden volgen, zouden ze steeds later naar bed gaan, en steeds later opstaan. Je biologische klok reageert echter ook op licht, donker en temperatuur, waardoor het circadiane ritme steeds wordt aangepast aan de 24 uur die in een dag zitten.
Ook speelt je leeftijd een grote rol als het gaat om je dag- en nachtritme. Dat de meeste kinderen vroeg wakker worden, en pubers opeens gaan nachtbraken, is namelijk genetisch vastgelegd. Net als dat je als je ouder wordt relatief gezien weer meer een ochtendtype wordt.
Kenmerken en verschillen ochtendmensen en avondmensen
Behalve dat ochtendmensen ‘s ochtends het meest productief zijn – en avondmensen juist later op de dag – verschillen ze ook in andere opzichten van elkaar. Beide chronotypes hebben allebei hun eigen interessante – leuke of irritante – kenmerken :).
- Ochtendmensen zijn ‘s ochtends vroeg het meest productief en creatief, avondmensen juist in de avonduren.
- Avondmensen hebben sneller een ochtendhumeur, vooral als ze tegen hun zin in vroeg op moeten staan.
- Avondmensen hebben altijd een wekker die je kunt ‘snoozen’.
- Ochtendmensen zijn meteen wakker en genieten van de ochtend met een lekker ontbijt en een krantje erbij. Avondmensen hebben door al het snoozen nog maar weinig tijd om iets te eten. Als ze al honger hebben.
- Misschien niet heel verrassend, maar avondmensen drinken overdag graag een kopje koffie – eventueel in plaats van een ontbijt. Ochtendmensen hebben veel minder behoefte aan cafeïne.
- Behalve cafeïne, zijn ook alcohol en nicotine het meest populair onder de nachtvlinders. Vroege vogels zijn minder geneigd om alcohol te drinken of te roken.
- Nachtuilen hebben meer last van vermoeidheid overdag. Ochtendtypes juist ‘s nachts – wel zo handig.
- Doordat onze maatschappij het meest rekening houdt met ochtendtypes, zijn deze vaak ook het gelukkigst. De zanglijsters onder ons zitten vaker beter in hun vel en raken minder snel depressief.Jezelf moeten dwingen om wakker te worden en presteren met slaapgebrek zorgt voor heel wat stress bij de nachtbrakers.
- Gaat het echter om relaties, dan zijn mannen die graag vroeg opstaan minder gelukkig dan nachtbrakers. Dit komt waarschijnlijk door hun seksleven. Zie het volgende punt.
- Vrouwen – zowel ochtend- als avondmensen – hebben het liefst seks vlak voor het slapengaan. Bij mannen speelt het chronotype wél een rol: mannelijke vroege vogels zijn het liefst ‘s ochtends actief in bed en de nachtuilen onder de mannen juist ‘s avonds.Aangezien wél seks beter is dan géén seks, passen de vroege vogels zich meestal netjes aan hun vrouw aan. Wil je partner graag ‘s ochtends seks? Geef hem af en toe zijn zin, bijvoorbeeld in het weekend. Je zult zien dat jullie relatie hier een opkikker van krijgt :).
- Het liefdesleven tussen de lakens speelt zich dus vaak ‘s avonds af. Geen wonder dat avondmensen hierin actiever zijn. Ze hebben meer verschillende bedpartners en gaan ook sneller vreemd… De vroege vogels onder ons hebben de voorkeur voor langere relaties.
- Late opblijvers zijn slimmer dan vroege vogels. Tijdens een studie presteerden ze beter op lezen, schrijven en wiskunde. Wat betreft geheugen, snelheid en cognitief vermogen doen ze het dus beter, zelfs als ze deze taken ‘s ochtends moeten uitvoeren. Met alleen intelligentie kom je helaas niet het verst. Veel banen beginnen nu eenmaal vroeg in de ochtend…
- Nachtvlinders zijn ‘s avonds gezelliger ;). Ochtendmensen beginnen over de verplichtingen van de volgende dag. Gaap.
- Avondmensen zijn vaak creatiever, vooral ‘s avonds en ‘s nachts.
- Ochtendmensen mailen als de avondmens nog slaapt. Avondmensen mailen als de ochtendmens al slaapt.
- Ochtendmensen zijn meer analytisch en beter in samenwerken. Avondmensen hebben meer voorstellingsvermogen en zijn individualistischer ingesteld.
- Ochtendmensen stellen hogere doelen voor zichzelf en plannen meer voor de toekomst. Waarschijnlijk komen ze hierdoor ook het verst als het om carrière gaat. Avondmensen zijn avontuurlijker en staan meer open voor nieuwe ervaringen. Ze zijn daar ook vaker naar op zoek.
- Nachtraven geven meer (spontaan) uit. De perfectionistische ochtendmensen plannen alles, ook de uitgaven.
- Avondmensen stellen taken graag uit tot in de nacht. Niet zo handig als je overdag een deadline hebt.
- Op academisch niveau bereiken ochtendmensen meer. Toch blijken nachtvlinders gemiddeld gezien meer te verdienen dan vroege vogels.
Volg je biologische klok
Ben je ervan overtuigd dat ochtendmensen sneller hogerop komen? Als je een avondmens bent, heeft het geen zin om je wekker vroeg te zetten. Door je biologische ritme te volgen, ben je het meest productief. Het kan zelfs schadelijk zijn tegen je innerlijke klok in te gaan. Als nachtuil produceer je vroeg in de ochtend nog steeds melatonine. Dwing je je lichaam om dan toch in de waakstand te gaan, dan kan dit negatieve consequenties hebben voor lichaam en geest.
Dat ochtendmensen en avondmensen bepaalde kenmerken hebben, betekent niet dat die kenmerken te wijten of te danken zijn aan het feit dat ze vroeg of laat opstaan. Uit studies blijkt dat als je als avondmens vroeg op gaat staan, je niet automatisch de positieve eigenschappen krijgt die bij een ochtendmens horen. Accepteer dat je een bepaald chronotype bent en probeer je leven daaraan aan te passen.
Gelukkig is flexwerken steeds gangbaarder, waarbij je je eigen werktijden kunt aanhouden. Waarom ‘s ochtends vroeg vergaderen? Wat later op de ochtend kom je ook tot prima beslissingen. Maak dit bespreekbaar op je werk. Veel mensen zullen een stuk gelukkiger – en productiever! – worden.
Tips voor vermoeide nachtbrakers
Heb je de perfecte baan, maar moet je tegen je natuur in vroeg opstaan? Dan kunnen de volgende tips je helpen.
- Zorg voor veel licht ‘s ochtends, of het nu natuurlijk is of van daglichtlampen.
- Houd het licht ‘s avonds in huis juist wat gedempt. Ook beeldschermen stralen zogenaamd blauw licht uit, waardoor je lichaam niet in de slaapstand gaat. Beperk dus ook de tv en de computer/telefoon ‘s avonds.
- Slik eventueel melatonine op geregelde tijden – in overleg met de huisarts – om ‘s avonds eerder en makkelijker in slaap te vallen.
Hoe vond je dit artikel? Geef je waardering:
(50 votes, average: 4,52 out of 5)
Lees ook:
VOLG SLAAPINFO OP FACEBOOK