fbpx
slaapwandelen

Slaapwandelen

Slaapwandelen is een intrigerend fenomeen. Het is verbazingwekkend hoe iemand in staat is rond te lopen, te praten en zelfs auto te rijden terwijl hij of zij slaapt. De medische term voor deze slaapstoornis is: somnabulisme. Het valt onder de categorie parasomnieën. Dit zijn slaapstoornissen waarbij slaap wordt verstoord door abnormaal gedrag. Andere soorten parasomnieën (of parasomnia in het engels)  zijn bijvoorbeeld: praten in je slaap, bedplassen en snurken.

Sommige mensen denken ten onrechte dat iemand die slaapwandelt aan het dromen is. Of dat een slaapwandelaar met gesloten ogen vooruitgestoken armen ’s nachts ronddwaalt zoals wel eens in oude films is te zien. Dit is niet hoe het er in werkelijkheid aan toe gaat. Maar hoe ziet slaapwandelen er dan wel uit?

Slaapwandelen is een slaapstoornis waarbij iemand fysieke activiteiten vertoont terwijl hij of zij slaapt. Slaapwandelaars kunnen bijvoorbeeld rechtop gaan zitten, opstaan, aankleden, rondlopen, meubels verplaatsen, een muziekinstrument bespelen of zelfs autorijden waarbij het lijkt alsof ze gewoon wakker zijn terwijl in werkelijkheid hun hersenen slapen.

Slaapwandelen kan kort duren (enkele seconden tot een paar minuten) of lang (half uur of langer). De meeste periodes duren minder dan 10 minuten en verstoren niet echt iemands slaap. De slaapwandelaar slaapt daarna verder in bed of op een andere, soms vreemde plaats.

Symptomen van slaapwandelen:

De volgende kenmerken kunnen voorkomen bij iemand die slaapwandelt:

  • Verward gedrag als iemand wordt gewekt tijdens het slaapwandelen.
  • Geopende ogen
  • Wazig blik in de ogen
  • Niets kunnen herinneren als iemand wordt gewekt.
  • Rechtop zitten
  • Fysieke activiteiten (lopen, aankleden etc)
  • Onduidelijk of onsamenhangend praten
  • Sporadisch agressief gedrag bij wekken

Volgens DSM-IV richtlijnen wordt slaapwandelen gedefinieerd door de volgende criteria:

  • Je verlaat het bed terwijl je slaapt, meestal in het eerste derde deel van je je slaappatroon.
  • Het is voor andere lastig om je wakker te maken tijdens het slaapwandelen.
  • Je kunt je niet herinneren wat er is gebeurd.
  • Het heeft invloed op je werk en/of sociale leven.
  • Als je wakker wordt of wordt gemaakt tijdens het slaapwandelen ben je verward.
  • Je hebt geen dementie of andere psychische ziekte.

In het eerste derde deel van je slaappatroon zit het lichaam in NREM (non-REM). Dit is je een diepe slaapfase. Tijdens NREM slaap lig je te draaien en te woelen terwijl je hersenen steeds trager gaan werken. Je bent dan niet aan het dromen.Want wanneer je droomt zijn je hersenen juist heel actief terwijl het lichaam ‘verlamd’ is. Iemand die slaapwandelt is dus niet zijn droom aan het uitvoeren. Iemand die diep slaapt is ook moeilijk te wekken. Dit verklaart waarom het lastig is om een slaapwandelaar wakker te maken. En als dit toch lukt zal hij of zij even verward zijn en niet weten wat er is gebeurd.

Prevalentie

Slaapwandelen komt vaak voor bij kinderen. Ze groeien er over het algemeen vanzelf overheen. Het percentage volwassenen dat regelmatig slaapwandelt is veel kleiner. Het komt vaker voor in sommige families en  vaker bij mannen dan bij vrouwen.

Moet je iemand die slaapwandelt wakker maken?

Het idee dat je een slaapwandelaar niet moet wekken is een fabeltje.Je hoeft iemand ook niet bruut te wekken. Het beste is om de slaapwandelaar rustig terug te begeleiden naar bed. De meeste mensen die slaapwandelen doen dat hooguit 1x per nacht.

Waarom slaapwandelen sommige mensen?

Vroeger dacht men dat iemand die slaapwandelt te maken had met epilepsie, hysterie, psychiatrische stoornissen of geheime verlangens. Men weet niet exact waarom sommige mensen slaapwandelen. Zoals gezegd komt het fenomeen vooral voor tijdens de NREM slaap. Een slaapfase waarbij het lichaam nog actief is maar de hersenen al slapen. Men vermoed dat de wisselwerking tussen waken en slapen niet helemaal goed verloopt bij mensen die slaapwandelen. Het feit dat het vooral kinderen zijn die slaapwandelen komt doordat bij kinderen de hersenen en het lichaam nog volop in ontwikkeling zijn. Ook een veranderende hormoonhuishouding zou ermee te maken kunnen hebben dat iemand gaat slaapwandelen.

Volwassenen die slaapwandelen hebben dit vaak ook al als kind gedaan. Bovendien komt het sneller voor bij stress en oververmoeidheid, alsmede alcohol- en medicijngebruik.


Hoe vond je dit artikel? Geef je waardering:
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (73 votes, average: 3,92 out of 5)


Lees ook: